Günümüz koşullarında müşteri talepleriyle doğru orantılı olarak, otomobillerin elektriksel donanımları giderek artmaktadır. Bu durum araç sürücülerine konfor ve memnuniyet kazandırmaktadır. Ayrıca akünün, araç üzerindeki görev ve sorumlulukları da paralel olarak artmaktadır. 2. el otomobil alırken akü sorunu gibi sorunlarla karşılaşmamak için bir bilene gösterilmelidir. baştan sona aracınızı inceleyen oto ekspertiz firmaları bulunmaktadır bunların başında pratik ekspertiz gelmektedir.
Aracın uzun ömürlü ve bir o kadar da sorunsuz kullanılabilmesi için elektriksel sistemlerinin yani; şarj, marş ve tüketici benzer parçalarının uygun olması gerekmektedir. Teknik olarak sayılabilecek olan parçaların uygunluğunun yanı sıra, gerekli olan periyodik kontrollerinin de yapılıyor olması akünüzün kullanım ömrünü doğrudan arttırıcı bir etki göstermektedir.
Sağlıklı olarak aracınızla yol alabilmek için düzenli olarak 6 ayda bir bakım yaptırmanız uygun olacaktır. Eğer start-stop ve kapalı sistemli olan bir araç kullanıyorsanız; bu sistemler bakım gerektirmeyen akü kullanmaktadır. Akünün kullanımı konusunda yapılması gerekenler sadece; voltaj kontrolü ve kutup başı temizliğidir. Ancak akünün kullanılmakta olduğu aracın şarj, marş ve elektriksel tüketim ölçümlerinin mutlaka yapılıyor olması gerekmektedir. Açık sistem olarak tabir edilen akülü araçlarda bahsedilen bu bakımlara ek olarak, hücrelerdeki elektrolit (asit + saf su) seviyesine bakılması gerekmektedir.
Eğer hücrelerdeki elektrolit seviyesinde bir azalma tespit ediliyorsa, ihtiyaç duyulan kadar saf su ilavesi yapılmalıdır. Elektrolit yoğunluğunun ölçümü sonrasında gerekli ise redresör şarjının yapılması gerekmektedir. Teknik olan işlemlerin ve kontrollerin bu konuda yetkili olan servislerce yapılması çok daha sağlıklı olacaktır. Genel olarak bakım periyotları, hususi kullanımlarda 6 ay, ticari kullanımlarda ise 3 ay olarak belirlenmiştir.
Akünüzün Ömrünü Uzatmak İçin Dikkat Etmeniz Gerekenler
Özellikle yaz aylarında hava sıcaklıkları artmaktadır. Bu durum, aynı çok soğuklar gibi aracınızı olumsuz yönde etkileyebilir. Herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmamak adına; akünüzü, kışa girmeden önce ve kışın zorlu koşullarında mutlaka kontrol ettirmelisiniz. Yapılacak olan bu kontroller, muhtemel olumsuzlukların önüne geçerek akünüzü daha uzun ömürlü olarak kullanmanıza yardımcı olacaktır.
Akü bakımlarının yapılması aşamasında; bakıma, akü kutup başlarından başlanması tavsiye edilmektedir. Şayet kutup başlarında oksitlenme gözlemleniyorsa; kutup başları üzerine sıcak su dökülmelidir. Bu işlem esnasında aracınız stop halde ve akü kabloları sökülmek sizin işlem gerçekleştirilmelidir. Ancak unutulmaması gerekir ki bazı araçların akülerinin kutup başlarında sigorta gruplarının olması sebebiyle bu gruba zarar vermemek açısından çok özenli davranmak gerekmektedir. Sıcak su ile kutup başlarındaki oksitlenme, ufak bir fırça yardımıyla temizlenmelidir. Bu konuda dikkat edilmesi gereken bir başka konuysa; temizlik esnasında kesinlikle oksit çözücü ve benzeri kimyasal maddeler kullanılmamalıdır.
Aracınızın ihtiyaç duyduğundan daha küçük kapasiteli bir akü takmanız; aracınızın performansını düşürücü etki gösterecektir. Aracınızın performansı üzerinde direkt etkisi olan akünün, kapasiteyi karşılayabilecek uygunlukta olması çok önemlidir. Şayet aracınızın ihtiyaç duyduğundan daha düşük kapasitede olan bir aküyü takarsanız; düşük marş basma gücü sebebiyle sadece aracınızın performansı düşmez, akünüzde çok kısa sürede deşarj olur. Akünüzün kullanım ömrünün bu derece kısalması kesinlikle arzu edilmeyen bir durumdur.
Düşük kapasiteli olan akülerde kullanım ömrü, normallerine göre çok daha düşük olmaktadır. Örneklendirmek gerekirse; ortalama olarak bir akünün ömrü 4,5-5 yılsa bu akülerde ömür 2-3 yıl sürmektedir. Ayrıca soğuk olan hava koşullarında da aracınızı çalıştırmakta zorlanırsınız. Tam bakımsız sistemi olan aküler hariç diğer akü çeşitlerinde gerekli olan durumlarda mutlaka saf su eklemesi yapılmalıdır.
Aküdeki elektrolit; daha açık ifadeyle asit ve saf su karışımı seviyesi, buşonlar açılarak mutlaka kontrolü yapılmalıdır. Elektrolit seviyesinin normal şartlarda plakaların 1 parmak üzerinde olması gerekmektedir. Şayet elektrolit seviyesi plakaların altında kalıyorsa saf su ilavesi yapılmalıdır.
Akünüze gereğinden fazla saf su eklemesi yaparsanız; aracınızı çalıştırdığınız zaman buşon deliklerinden fazla olan su akar. Bu durum, aracınıza ve akünüze zarar verebilir. Yarı kapalı sistemli olan akülerde saf su haricinde herhangi bir sıvı eklenmemesi gerekmektedir. İlave edilecek olan her sıvı, plakalar başta olmak üzere plakalardaki aktif maddelere de zarar verecektir. Bu durumda, aracınızın kısa sürede performans kaybı yaşamasına sebep olur.
Aracınızı Uzun Süre Kullanmayı Düşünmüyorsanız
(-) Şase kablosunun akü ile olan bağlantısının kesilmesi önerilebilir. Böylelikle araç üzerinde, elektriksel tüketim gerçekleşmez. Akü yalnızca ortam sıcaklığının etkisiyle deşarj olur. Şayet bulunulan yerin sıcaklığı 25° C’den düşükse, akünün deşarj olması daha yavaş olarak gerçekleşir. Şayet (-) şase kablosunun akü ile olan bağlantısı kesilmeyecekse; binek olarak kullanılan araçlarda yani 12V’luk sistemlerde, sabit olan elektriksel tüketim değerinin 25 mili amperin altında olması gerekmektedir.
Kamyon veya otobüs gibi ağır vasıta olarak kabul edilen araçlarda, yani 24V’luk sistemlerde, sabit olan elektriksel tüketim değeri 80 mili amperin altında olmaktadır. Elektriksel tüketimin artması veya elektriksel kaçaklar, akünüzün kısa zamanda deşarj olmasına yol açacaktır.
Uzun bir müddet kullanılmamış olan akülerin tekrar kullanılmak istenmesi durumunda, akünün mutlaka yetkili olan bir servis tarafından voltajının ve yoğunluğunun kontrol edilmesi gerekmektedir. Eğer akünüzün voltajı ve yoğunluğu, olması gereken değerlerde değilse; aküye redresör şarjı uygulanması gerekmektedir. Mutlaka araca uygun olan akü kullanılmalıdır.
Otomobiller, ilk tasarım koşullarına uygun olacak şekilde seçilmiş olan akü ile donatılmışlardır. Araca sonradan eklenilen ışık ve müzik sistemleri, aracın LPG’liye dönüştürülmesi ya da hususi araçtan ticari araca dönüştürülmesi gibi kullanım şartlarında önemli değişikliklerin yapılması durumunda; araç üzerindeki akünün de kullanıma uygun olanı ile değiştirilmesi tavsiye edilmektedir. Tüm bunlara ek olarak şayet araca uygun akü kullanılmazsa; akü başta olmak üzere diğer elektriksel sistemlerinde zarar görmesi muhtemeldir.
